Ευλογιά των πιθήκων (monkeypox)
11/08/2022 08:00:00 Σχόλια Από Κώστας Γαβριηλίδης
Τους τελευταίους μήνες, και ειδικά μετά την ανακοίνωση του πρώτου επιβεβαιωμένου κρούσματος στη Κύπρο, υπήρξε έντονη συζήτηση για τον τρόπο διάδοσης και προστασίας από τον ιό ευλογιάς των πιθήκων (monkeypox). Είναι σοβαρή πρόκληση πλέον για τους επαγγελματίες υγείας να διαχειριστούν σωστά την παραπληροφόρηση που δημιουργήθηκε αρχικά, με τρόπους που μας θυμίζουν παρόμοιες εξάρσεις.
Αντίθετα με το τι ίσως διαδίδεται, πρόκειται για μια ασθένεια η οποία εδώ και δεκαετίες ταλαιπωρεί άντρες και γυναίκες κυρίως σε περιοχές της Κεντρική και Δυτικής Αφρικής. Για την ώρα φαίνεται να διαδίδεται ανάμεσα σε συγκεκριμένες ομάδες στο Δυτικό κόσμο και αν δεν παρθούν γρήγορες ενέργειες ίσως εξαπλωθεί γενικότερα.
Παρότι απομακρυσμένη, η πιθανότητα για οποιονδήποτε άτομο να μολυνθεί υπάρχει αφού η διάδοση γίνεται είτε με απλή σωματική επαφή με τις δερματικές βλάβες ενός ή μιας ασθενή, είτε μέσω του αναπνευστικού συστήματος με διαμεσολάβηση αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση είτε ακόμη και με την κοινή χρήση μολυσμένων αντικειμένων.
Το Υπουργείο Υγείας έχει ήδη εκδώσει πρωτόκολλο διαχείρισης πιθανών και επιβεβαιωμένων περιστατικών ευλογίας των πιθήκων, το οποίο μπορεί κάποιος να βρει στον ακόλουθο σύνδεσμο. Ταυτόχρονα ενημέρωση υπάρχει τόσο από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) στον ακόλουθο σύνδεσμο αλλά και από άλλους φορείς.
Συμπτώματα
- Το εξάνθημα θα περάσει από διάφορα στάδια, συμπεριλαμβανομένων φλυκταινών (κακάτι), πριν από την επούλωση.
- Το εξάνθημα μπορεί αρχικά να μοιάζει με κηλίδες και βλατίδες (περιγεγραμμένα, συμπαγή επάρματα χωρίς υγρό), σπυράκια ή φουσκάλες και μπορεί να είναι επώδυνο ή να προκαλεί φαγούρα.
- Πυρετό
- Ρίγος
- Διογκωμένους λεμφαδένες
- Εξάντληση
- Μυϊκούς πόνοι και οσφυαλγία
- Πονοκέφαλο
- Αναπνευστικά συμπτώματα (π.χ. πονόλαιμος, ρινική συμφόρηση ή βήχα)
- Μερικές φορές, οι άνθρωποι έχουν συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη πριν από το εξάνθημα.
- Μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν πρώτα εξάνθημα, ακολουθούμενο από άλλα συμπτώματα.
- Άλλοι εμφανίζουν μόνο εξάνθημα.
Πόσο διαρκούν τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων;
- Απέφυγε τη στενή επαφή, συμπεριλαμβανομένου του σεξ με οποιονδήποτε, μέχρι να εξεταστείς από ένα γιατρό.
- Επικοινώνησε με τον προσωπικό σου γιατρό
- Η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να εξαπλωθεί σε οποιονδήποτε μέσω στενής, προσωπικής, συχνά επαφής δέρμα με δέρμα, συμπεριλαμβανομένων:
- Άμεση επαφή με εξάνθημα, φλυκταινών (κακάτι) ή σωματικά υγρά από ένα άτομο με ευλογιά των πιθήκων.
- Αγγίζοντας αντικείμενα, υφάσματα (ρούχα, κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες) και επιφάνειες που έχουν χρησιμοποιηθεί από άτομο με ευλογιά των πιθήκων.
- Επαφή με αναπνευστικές εκκρίσεις.
- Αυτή η άμεση επαφή μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια στενής επαφής, συμπεριλαμβανομένων:
- Στοματικό, πρωκτικό και κολπικό σεξ ή άγγιγμα των γεννητικών οργάνων (πέος, όρχεις, χείλη και κόλπος) ή του πρωκτού ατόμου με ευλογιά των πιθήκων.
- Αγκαλιές, μασάζ και φιλιά.
- Παρατεταμένη επαφή πρόσωπο με πρόσωπο.
- Αγγίζοντας υφάσματα και αντικείμενα κατά τη διάρκεια του σεξ που χρησιμοποιήθηκαν από άτομο με ευλογιά των πιθήκων και που δεν έχουν απολυμανθεί, όπως κλινοσκεπάσματα, πετσέτες, εξοπλισμός φετίχ και σεξουαλικά παιχνίδια.
- Μια έγκυος μπορεί να μεταδώσει τον ιό στο έμβρυό του μέσω του πλακούντα.
- Εάν ο ιός μπορεί να μεταδοθεί όταν κάποιος δεν έχει συμπτώματα
- Πόσο συχνά η ευλογιά των πιθήκων μεταδίδεται μέσω αναπνευστικών εκκρίσεων ή όταν ένα άτομο με συμπτώματα ευλογιάς των πιθήκων μπορεί να είναι πιο πιθανό να μεταδώσει τον ιό μέσω των αναπνευστικών εκκρίσεων.
- Αν η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του σπέρματος, των κολπικών υγρών, των ούρων ή των κοπράνων.
Πώς να προστατεύσεις τον εαυτό σου
- Μην αγγίζεις το εξάνθημα ή τις φλύκταινες (κακάτι) ενός ατόμου με ευλογιά των πιθήκων.
- Μην φιλάς, αγκαλιάζεις, ή κάνεις σεξ με κάποιον με ευλογιά των πιθήκων.
- Μην μοιράζεσαι σκεύη φαγητού ή φλιτζάνια με άτομο με ευλογιά.
- Μην χειρίζεσαι και μην αγγίζεις με γυμνά χέρια τα κλινοσκεπάσματα, τις πετσέτες ή τα ρούχα ενός ατόμου με ευλογιά των πιθήκων.
- Πλένε συχνά τα χέρια σου με σαπούνι και νερό ή χρησιμοποίησε ένα απολυμαντικό χεριών με βάση το οινόπνευμα, ειδικά πριν φας ή αγγίξεις το πρόσωπό σου και αφού χρησιμοποιήσεις την τουαλέτα.
Εμβόλια
- Άτομα που έχουν αναγνωριστεί ως στενή επαφή κάποιου με ευλογιά των πιθήκων
- Άτομα που γνωρίζουν ότι ένας από τους σεξουαλικούς συντρόφους τους τις τελευταίες 2 εβδομάδες έχει διαγνωστεί με ευλογιά των πιθήκων
- Σε επαγγελματίες υγείας και υπάλληλους υγειονομικής περίθαλψης
Ασφαλές σεξ, κοινωνικές συγκεντρώσεις και η ευλογιά των πιθήκων
Τα πιο κάτω μπορεί να σε βοηθήσουν να κάνεις συνειδητές επιλογές όταν βρίσκεσαι σε καταστάσεις ή μέρη όπου μπορεί να εξαπλωθεί η ευλογιά των πιθήκων. Η ευλογιά των πιθήκων δεν θεωρείται σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια, αλλά συχνά μεταδίδεται μέσω στενής, παρατεταμένης σωματικής επαφής, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει σεξουαλική επαφή.
- Περιόρισε τον αριθμό των σεξουαλικών σου συντρόφων για να μειώσεις την πιθανότητα έκθεσης.
- Χώροι όπως πίσω δωμάτια, σάουνες, σεξουαλικά πάρτι ή ιδιωτικά και δημόσια σεξουαλικά πάρτι, όπου λαμβάνει χώρα στενή, συχνά ανώνυμη σεξουαλική επαφή με πολλούς συντρόφους, είναι πιο πιθανό να μεταδώσουν την ευλογιά των πιθήκων.
- Τα προφυλακτικά (λάτεξ ή πολυουρεθάνη) μπορεί να προστατεύσουν τον πρωκτό, το στόμα, το πέος ή τον κόλπο σας από την έκθεση στην ευλογιά των πιθήκων. Ωστόσο, τα προφυλακτικά από μόνα τους μπορεί να μην αποτρέψουν όλες τις εκθέσεις στην ευλογιά των πιθήκων, καθώς το εξάνθημα μπορεί να εμφανιστεί σε άλλα μέρη του σώματος.
- Τα γάντια (λάτεξ, πολυουρεθάνη ή νιτρίλιο) μπορεί επίσης να μειώσουν την πιθανότητα έκθεσης εάν εισάγετε τα δάχτυλα ή τα χέρια στον κόλπο ή τον πρωκτό. Τα γάντια πρέπει να καλύπτουν όλο το εκτεθειμένο δέρμα και να αφαιρούνται προσεκτικά για να αποφευχθεί η επαφή με την εξωτερική επιφάνεια.
- Αποφύγετε το φιλί ή την ανταλλαγή σάλιου καθώς η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να εξαπλωθεί με αυτόν τον τρόπο.
- Αυνανιστείτε μαζί σε απόσταση χωρίς να αγγίζετε τον/την σύντροφο σου και χωρίς να αγγίζεις κανένα εξάνθημα.
- Κάντε εικονικό σεξ χωρίς προσωπική επαφή.
- Σκεφτείτε να κάνετε σεξ με τα ρούχα σας ή να καλύπτετε περιοχές όπου υπάρχει εξάνθημα, μειώνοντας όσο το δυνατόν περισσότερη επαφή δέρμα με δέρμα. Τα δερμάτινα ή λάτεξ εργαλεία παρέχουν επίσης ένα εμπόδιο στην επαφή δέρμα με δέρμα. Απλώς φροντίστε να αλλάξετε ή να καθαρίσετε ρούχα/εξοπλισμό μεταξύ των συντρόφων και μετά τη χρήση.
- Έχε υπόψη σου ότι η ευλογιά των πιθήκων μπορεί επίσης να εξαπλωθεί μέσω των αναπνευστικών εκκρίσεων με στενή, πρόσωπο με πρόσωπο, επαφή.
- Θυμηθείτε να πλένετε τα χέρια σας, τον εξοπλισμό φετίχ, τα σεξουαλικά παιχνίδια και τυχόν υφάσματα (κλινοσκεπάσματα, πετσέτες, ρούχα) μετά το σεξ.
- Απέφυγε τη στενή επαφή, συμπεριλαμβανομένου του σεξ με οποιονδήποτε, μέχρι να εξεταστείς από ένα γιατρό.
- Επικοινώνησε με τον προσωπικό σου γιατρό
Πώς μπορεί ένα άτομο να μειώσει την πιθανότητα να προσβληθεί από ευλογιά σε μέρη όπως ρέιβ, πάρτι, κλαμπ και φεστιβάλ;
Αρχικά όταν σκέφτεσαι για νέες δράσεις, αναζήτησε πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές όπως το τοπικό τμήμα υγείας. Δεύτερον, σκέψου πόση στενή, προσωπική, δέρμα με δέρμα επαφή είναι πιθανό να συμβεί στην εκδήλωση που σκοπεύεις να παρευρεθείς. Εάν αισθάνεσαι άρρωστος/η ή έχεις εξάνθημα, μην παρευρεθείς σε καμία συγκέντρωση και επικοινώνησε με τον προσωπικό σου γιατρό.
Φεστιβάλ, εκδηλώσεις και συναυλίες όπου οι παρευρισκόμενοι είναι ντυμένοι και είναι απίθανο να έχουν επαφή δέρμα με δέρμα είναι πιο ασφαλή. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες θα πρέπει να προσέχουν τις δραστηριότητες (όπως το φιλί) που μπορεί να μεταδώσουν την ευλογιά των πιθήκων.
Ένα ρέιβ, ένα πάρτι ή ένα κλαμπ όπου υπάρχει ελάχιστος ρουχισμός και όπου υπάρχει άμεση, προσωπική, συχνή επαφή δέρμα με δέρμα έχει κάποιο κίνδυνο. Απόφυγε οποιοδήποτε εξάνθημα βλέπεις σε άλλους και σκέψου τρόπους να ελαχιστοποιήσεις την επαφή δέρμα με δέρμα.
Οι κλειστοί χώροι, όπως τα πίσω δωμάτια, οι σάουνες, τα σεξ κλαμπ ή τα ιδιωτικά και δημόσια σεξουαλικά πάρτι όπου λαμβάνει χώρα στενή, συχνά ανώνυμη σεξουαλική επαφή με πολλούς συντρόφους, μπορεί να έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων.
- Μην δίνεις, μην κάνεις ευθανασία ή μην εγκαταλείπεις κατοικίδια μόνο και μόνο λόγω πιθανής έκθεσης ή ιού της ευλογιάς των πιθήκων
- Μην σκουπίζεις ή λούζεις το κατοικίδιό σου με χημικά απολυμαντικά, οινόπνευμα, υπεροξείδιο του υδρογόνου ή άλλα προϊόντα, όπως απολυμαντικό χεριών, μαντηλάκια αντικαθαρισμού ή άλλα βιομηχανικά ή καθαριστικά επιφανειών.
- Μην βάζεις μάσκα στο κατοικίδιό σου.
- Απόφυγε τη στενή επαφή με το κατοικίδιό σου.
- Βεβαιωθείτε ότι το κατοικίδιο ζώο σου δεν μπορεί να έρθει κατά λάθος σε επαφή με μολυσμένα αντικείμενα στο σπίτι, όπως ρούχα, σεντόνια και πετσέτες που χρησιμοποιούνται από το άτομο με ευλογιά των πιθήκων.
- Μην αφήνεις τα ζώα να έρθουν σε επαφή με εξανθήματα, επιδέσμους και σωματικά υγρά.
- Βεβαιώσου ότι τα τρόφιμα, τα παιχνίδια, τα κλινοσκεπάσματα ή άλλα αντικείμενα που παρέχεις στο κατοικίδιο σου κατά τη διάρκεια της απομόνωσής του δεν έρχονται σε άμεση επαφή με δέρμα ή ακάλυπτο εξάνθημα.
Φωτογραφίες εξανθήματος της ευλογιάς των πιθήκων (photo: UK Health Security Agency)
Φωτογραφίες εξανθήματος της ευλογιάς των πιθήκων (photo: UK Health Security Agency)
Φωτογραφίες εξανθήματος της ευλογιάς των πιθήκων (photo: UK Health Security Agency)
Θέλετε να θίξετε αυτό ή κάποιο άλλο θέμα;
Αφήστε σχόλιο πιο κάτω, στείλτε μου ένα μήνυμα εδώ ή email στο info@gavrielides.com.